Deviezenreslriclies.
16e JAARGANG No. 3
15 MAART 1940
MAANDBLAD VOOR HET PERSONEEL DER INCASSO-BANK N.V.
Xf'jSfc
Adres Redactie: AFD BIJKANTOREN - Heerengracht 52 7 - AMSTERDAM-C
VASTE MEDEWERKERS: W. Bakker, J. v. d. Berg, S. J. Bierema (secr.), F W. Drijver Jr., J. M. F. Everling (red.),
G Eijkenduijn, H. de Goede, G. Heidstra, C. A. Klaasse, M E. Fr Klinkenbergh M K. Kraan, H Kuiken,
A Leewens F. Niewenhuis, J. E. v. Ooijen, M. C. Overberg, W. du Pon (red.), A. PorcellJ" (red)-
F. j. Schrammeijer, A. Simons, C. H. L. Smit (secr.), J. R-Uhlhorn, A. W. Unkel, Is. Vorst, Mr. A. Wensing.
Het instituut van de deviezenrestricties is op
zichzelf geenszins een oorlogsproduct. Sedert
in 1931 Duitschland moest overgaan tot een
systeem van beperkende bepalingen op het
gebied van het buitenlandsche betalings
verkeer, hebben geleidelijk vele landen dat
voorbeeld gevolgd. En vóór het uitbreken van
den oorlog was het aantal landen, dat nog een
vrij deviezenverkeer had, veel geringer dan
van die, waar op eenigerlei wijze het interna
tionale betalingsverkeer aan banden was ge
legd. De ontwrichting van de economische
situatie, die in vele landen optrad, als gevolg
van de depressie van 1929 en volgende jaren
in de typisch agrarische staten als Argen
tinië en andere Zuid-Amerikaansche staten
trad de laagconjunctuur al enkele jaren eer
der in dwong de overheid om het verstoor
de evenwicht op kunstmatige wijze zooveel
mogelijk te herstellen. Deels gebeurde dat
door maatregelen, die het binnenlandsche
goederenverkeer en de prijszetting voor de
inheemsche markt betroffen, anderdeels werd
ook het handels- en betalingsverkeer met het
buitenland daardoor getroffen. Landen, die
over een behoorlijke goudreserve beschikten,
konden zich een passieve handels- en beta
lingsbalans natuurlijk langer permitteeren, en
veelal afwachten, totdat een natuurlijk herstel
van het evenwicht intrad. Of zulk een herstel
kon baanbreken, hing natuurlijk mede af van
de samenstelling van de betalingsbalans;
paraisseert daarop een belangrijk bedrag voor
buitenlandsche schuldenlast als „vast passief
dan gaat dit veel moeilijker, dan wanneer
zoowel actief als passief variabel zijn. Wan
neer de uitvoerwaarde sterk daalt, treedt op
den duur vanzelf ook bij den import een
daling in als resultaat van de verminderde
koopkracht. Maar landen met een zeer ge
ringen goudvoorraad konden vaak dit natuur
lijke herstelproces ook niet afwachten. Het
gevolg was dus een langzame uitbreiding
van het net der landen, die aan een gekeurs-
lijfd betalingsverkeer laboreerden.
De oorlog heeft ook de „valutasterke onder
de beiligerenten plotseling verplaatst in de
groep der landen met valutarestricties. De
bepalingen, die in dat verband werden uitge
vaardigd waren lang niet overal uniform. Zoo
waren b.v. in Canada de restricties, waaraan
het deviezenverkeer werd onderworpen,
verreweg het scherpst. Terwijl in Engeland
en in Frankrijk de bepalingen niet zooals in
de meeste „restrictielanden een blokkade
van het door buitenlanders aldaar geïnvesteer
de vermogen behelsden, was dat in Canada
wel het geval. Buitenlanders, die Canadeesche
effecten bezitten, kunnen deze slechts verkoo-
pen,wanneer eerstvoor een gelijk bedrag aan
effecten wordt teruggekocht. In feite dus een
blokkade van het bezit. De reden, waarom
men in dit opzicht in Canada verder ging dan
in hetVereenigd Koninkrijk, ligtvoor de hand.
In de laatste jaren was het in Canada belegde
buitenlandsche kapitaal zeer sterk toegeno
men. Canada was één van de geliefkoosde
„vluchtheuvels" voor het internationaal vage-
bondeerende kapitaal geworden; men achtte
het één van de veiligste gebieden. De Cana
deesche regeering had de uit dien hoofde
toestroomende deviezen voor een belangrijk
41
