10 en 11 September 1990: hereni-
ging met Ljoeda en Zjenja
'Zouden onze vrienden uit Angarsk
op het station van Irkutsk staan? De
trein kwam een uur te vroeg aan.
Nee dus! Zoals overal, werden we
door een Intourist-gids opgevangen
en naar het hotel gebracht. We wa-
ren nog geen kwartier op onze ka-
mer, toen er gebeld werd. Zjenja
aan de telefoon. Hij stond bij de
"administrator". Het begin van
twee onvergetelijke dagen.'
'We maakten met onze vrienden
een tochtje op de Angara rivier en
bezochten het winkelcentrum van
Irkutsk. Een heel aparte wereld met
winkels die evenals in Novosibirsk
en Moskou veel lege schappen heb-
ben en weinig diversiteit in aanbod.
Aan alle plaatselijke gebruiken de-
den wij mee zoals het eten van pit-
ten uit denneappels en de loterij-
kiosk.'
'Ook ditmaal werden we getroffen
door de onbaatzuchtige vrijgevig-
heid van onze Russische vrienden.
Zij stonden erop alles voor ons te
betalen, hoewel zij zich er naar alle-
waarschijnlijkheid veel voor moes-
ten ontzeggen.'
'Om 21.00 uur zou de trein naar
Chabarowsk vertrekken. Het mooie
weer was inmiddels omgeslagen en
de regen viel met stromen uit de he-
mel. Als laatste zorg gaf Ljoeda ons
nog allerlei etenswaren mee. Zij
kende inmiddels onze terughou-
dendheid ten aanzien van de trein-
keuken. We hebben toen afscheid
genomen van twee goede vrienden
die we waarschijnlijk voor lange tijd
niet meer zullen zien.'
12 en 13 September: laatste twee
dagen met de trein
'Het werden twee echte treindagen.
Foto boven: wonen
op het Siberische
platteland
Foto boven mid
den: potje schaken
in de trein. Links
Rob, rechts Zjenja
Met naar buiten kijken, eten, lezen
en gesprekken met medereizigers
vulden we de dagen. Met serveerster
Heleen en met Leo, die barkeeper is
en gepensioneerd danser van het
Nationaal Ballet, deelden we de
coupe. Ook hadden we een ontmoe-
ting met de Belgische radiojourna-
list Ludo Schouwkens die van deze
reis op de BRT radio verslag doet.
En dan is er de Engelsman Chris die
denkt met 'n Engels Pond de wereld
rond te komen. Hij leende bij ieder-
een in de trein waardoor het hem
waarschijnlijk gaat lukken.'
'Als de trein stopte, maakten we
soms een wandeling over het per
ron. Het was steeds opletten bij zo'n
stop. Als de trein vertraging had,
vertrok hij soms gewoon eerder dan
werd aangegeven. En wie dat niet in
de gaten had, moest rennen. In het
gunstigste geval wilde de machinist
de reizigers een lesje leren en stopte
hij na honderd meter weer. Maar
het komt voor dat hij doorrijdt.'
'Verder hebben we veel naar buiten
staan kijken. Het blijft een mooi en
interessant panorama. Niet zoals
dat van Mesdag van enkele tiental-
len meters, maar duizenden kilome
ters lang. Weliswaar blijven de com-
ponenten steeds dezelfde (berken,
dennen, rivieren, taiga's, dorpjes,
spoorwegemplacementen) maar de
samenstelling is steeds anders.'
14 en 15 September 1990: aankomst
in Chabarovsk
'We stonden voor niets vroeg op,
want de trein was vertraagd. De
zonsopgang boven de taiga maakte
echter veel goed. Door de nabijheid
van de Chinese grens waren ook nu
weer wachtposten bij bruggen te
zien. Een spectaculaire aanblik ga-
ven de ondergelopen uiterwaarden
waar de kruinen van bomen nog
maar net boven het water uitstaken
en de daarop volgende ontzaglijk
brede Amoer rivier.'
'De dag brachten we door in Chaba
rovsk. Links en rechts deden we in-
kopen en we bleven ons verbazen
over de lage prijzen. Voor drie gul
den lunchten we uitgebreid in het
Intourist-hotel. Vervolgens wandel-
den we naar het station waar de
trein naar Nachodka gereedstaat.
Nog een nacht in de trein en dan
zou het reisdoel bereikt zijn. Onze
coupegenoten zijn nu twee Japanse
studentes op weg naar huis.'
'De volgende ochtend zag het land-
schap er duidelijk anders uit. Veel
meertjes, heuvelachtiger, moerassen
en andere boomsoorten. Met ver
traging kwam de trein in Nachodka
aan: het einde van ruim 12.000 ki
lometer "treinen".'
Op 15 September vervolgden Jac
ques en Rob hun reis per boot naar
Japan. Na bijna 52 uur varen be-
reikten ze het land van de Rijzende
Zon. De laatste dag van hun reis
brachten ze door in Tokyo. Na de
ervaringen in Rusland was de luxe
in Tokyo overweldigend, evenals de
prijzen. In een klap gaven ze voor
een eenvoudige lunch het dubbele
uit van hetgeen zij samen in de
voorgaande twee weken aan eten
hadden besteed! Financieel armer,
maar rijk aan ervaringen vlogen zij
terug naar Nederland. Vanaf Schip-
hol werd het laatste stukje, hoe kan
het anders, per trein afgelegd. Op
het station van Elst omhelsden die
dag twee gelukkige vrouwen hun
vermoeide echtgenoten.
13
