als Open-Bank-Project en Loopbaanontwik-
keling worden straks onderwerp van het
emancipatiegesprek. Bybau, enthousiast:
"Misschien ligt daar de doorbraak voor ons;
onder andere door maatschappelijke ont-
wikkelingen en het OBP kunnen de werktij-
den weleens verlegd worden. Dat kwam zij-
delings bij de laatste CAO-besprekingen ook
al ter sprake. In dat geval zal deeltijdarbeid
binnen de bank geaccepteerd worden - pre-
cies wat wij graag willen."
Ook de zojuist ingevoerde functioneringsge-
sprekken kunnen het emancipatiebeleid
ruggegraat geven. Dit systeem, dat immers
werkt met vaste afspraken over carriereplan-
ning, zal de doorstroming van vrouwen be-
vorderen.
de lijn, maar ook direct bij de medewerkers
terecht komt.
Het rapport, dat al is goedgekeurd door de
Raad van Bestuur, wordt deze maand in de
COR besproken. Gaat die akkoord, dan
"komt de hele molen op gang," zegt Winia te-
vreden. "Hopelijk volgen nu eindelijk maat-
regelen in plaats van verdere suggesties!"
Positieve discriminatie?
"Het is een totaal-veranderingsproces, net
zoals het in de maatschappij ook gaat," zegt
De Wit. "In de OC zien wij het als onze taak
dat proces bij de bank aan te zwengelen. Als
wij op kantoorbezoek gaan, horen we altijd
wat er leeft. Mensen vragen het meest om
doordat je je met emancipatie bezighoudt,
niet een etiket opgeplakt krijgt. Vooral vroe-
ger associeerde men je met 'rooie wijven' die
puur voor zichzelf vochten. Dat denkbeeld
is inmiddels achterhaald." Tekenend is ech-
ter dat de OR (25 plaatsen) op dit moment
maar twee vrouwen telt - niet bepaald een
dwarsdoorsnede van de bank. Van de 15
mensen in de OC Amsterdam daarentegen
zijn er vijf vrouw.
De Wit: "Daar is dan ook duidelijk campag-
ne voor gevoerd. Je carriere staat stil als je
actief bent in het Intern Overleg. Zeker voor
vrouwen, die toch al meer moeite hebben
hogerop te komen, is dat een overweging
zich geen kandidaat te stellen. En ze verla-
ten het Overleg als ze een goede baan aange-
Hans Bybau, OR-lid VAP-commissie: "16%
van de ABN-medewerkers werkt in deeltijd.
Toch is het nog steeds een heikel punt binnen
onze organisatie. Dat verandert over een paar
jaar, daar ben ik van overtuigd."
t
Monique de Wit, OC-lid Amsterdam: "Ook
de zakelijke client moet accepteren dat steeds
meer vrouwen hem of haar bankdiensten
aanbieden. Soms is iemand zo wantrouwig
dat hij wil dat ik mijn chef erbij haal. Die
moet dan duidelijk maken dat hij volledig
achter mij staat. Ik begrijp dat men eraan
moet wennen, maar vervelend is het wel."
Het doorstromingsproject
Ook op COR-niveau is het emancipatiebe
leid in beweging. Winia houdt een rapport
omhoog, samengesteld door het VAP-plat-
form, getiteld Vrouwen bij deABN: drem-
pels en doorstroming. Dit is het eerste stuk
dat de gelijke kansen uit de Hoofdlijnen So-
ciaal Beleid uit '79 werkelijk uitwerkt.
"In die nota staan veel concrete dingen. Ten
eerste de proef die de bank sinds September
'88 in district West neemt met het positieve
actiemodel: het doorstromingsproject. Dat
district wordt volgens een professioneel
stappenplan doorgelicht en verbeterd." Dit
project zal na evaluatie als voorbeeld dienen
voor het doorstromingsbeleid voor heel Ne-
derland. Een tweede punt in het rapport is
de schakelopleiding, die het vrouwen in het
back-office mogelijk moet maken door te
stromen naar andere functies. Winia: "Dit
verloopt tot dusver niet soepel. Nu het OBP
ook in het back-office veranderingen nood-
zakelijk maakt, is het tijd daar wat aan te
doen."
En ten derde maakt het rapport melding
van veel publiciteit - met de nadruk op veel.
Testimonials, flyers, artikelen in Ankertros
en een video moeten ervoor zorgen dat het
emancipatiebeleid deze keer niet alleen via
kinderopvang en deeltijdfuncties - ook
mannen.
"Maar we kaarten ook zelf allerlei onder-
werpen aan en daar hoort emancipatie stee-
vast bij. Dan vergeten we de directeur of be-
heerder niet; alle schakels zijn belangrijk.
Als straks de netwerken van start gaan, is er
voor de OC's een grote rol weggelegd: beleid
omzetten in praktijk. We moeten vrouwen
bewust maken, hun achterstandspositie
wegwerken."
Kan dat door middel van positieve discrimi
natie? De Wit, fel: "Dat moet helaas wel
vanwege de opgelopen achterstand, maar ik
ben de eerste die zegt: draai dat zo snel mo
gelijk weer terug. Het gaat om gelijke kan
sen, niet om meer kansen."
Daar is Bybau het volledig mee eens: "Je
moet eerst een achterstandspositie wegwer
ken. Vroeger, bij voorbeeld, was een kassier
altijd een man, want een vrouw op zo'n be-
langrijke plaats, dat kon niet. Tegenwoordig
is het merendeel vrouw, maar is kassier een
kansarme functie. Kijk, zo moet het dus
niet. Het moet straks de mens zijn die een
functie vervult."
Bent u tegen emancipatie?
Winia: "Je moet trouwens oppassen dat je,
boden krijgen. Voor hen is de keuze abso-
luut."
Bybau, een van de drie mannen in de zeven-
koppige VAP-commissie, reageert: "Als ik
het drie jaar volhoud, ben ik het levende be-
wijs dat werken in deeltijd niet slechts voor-
behouden is aan de lagere salarisgroepen."
Dat brengt het gesprek op een cruciaal punt:
hoe zit het met de mannen? Emancipatie is
niet een zaak die alleen vrouwen aangaat.
Het Intern Overleg zet zich in voor een we-
duwnaarspensioen en wil onbetaald ouder-
schapsverlof ook voor mannen mogelijk
maken.
Rond deze tijd verschijnt over dit verlof een
evaluatienota van de COR-commissie
Emancipatie. Wat vinden de mannen er
eigenlijk zelf van? Winia: "Tegenwoordig
kun je als man niet meer zeggen dat je tegen
emancipatie bent. Maar als het erop aan
komt, haken veel mannen toch nog af."
Zouden de netwerken dan niet toegankelijk
moeten zijn voor mannen? Bybau schudt
zijn hoofd. "Nee, mannen hebben hun cir
cuits al, hun clubjes, hun commissies, waar-
in ze een en ander kunnen bespreken. Het
gaat er juist om voor vrouwen ook zo'n con-
tactpunt te creeren."
Foto's: Rofoto
