Automatisering bij de ABN
Over automatisering is al heel wat gezegd en geschreven in de korte tijd, ruim
20 jaar, dat we er in Nederland mee geconfronteerd zijn. En eigenlijk is de
periode dat in Nederland in bredere kring over dit onderwerp wordt gespro-
ken niet veel langer dan vijf jaar. Het eerste breed opgezette en besproken
rapport van de overheid op dit gebied is dat van de Commissie Rathenau*. Het
werd gepubliceerd in januari 1980.
Binnen de bank is rond 1970 gestart met een algemene cursus over het onderwerp
in het opleidingscentrum in Zandvoort. In 1978 werd een speciale voorlichtings-
groep samengesteld die de afgelopen tijd al op een groot aantal bijeenkomsten in
bet land voordrachten heeft gehouden. Gezien de grote behoefte aan voorlichting
over dit onderwerp heeft de Commissie Scholing en Vorming van de Centrale
Ondernemingsraad een themadag georganiseerd over automatisering voor leden
van het interne overleg. Op deze bijeenkomst hield drs P. Ribourdouille, direc-
teur-generaal Administratie, een rede. Uit zijn voordracht is het volgende artikel
samengesteld over automatisering bij de ABN en de daarmee samenhangende
interne ontwikkelingen.
Automatisering zal als technisch hulpmid-
del ook in de toekomst een belangrijke rol
blijven spelen, in de maatschappij en in de
bank. Onze aandacht zal er daarom op ge-
richt moeten zijn om voortdurend op kriti-
sche wijze de toepassing van de grote moge-
lijkheden van de techniek te beheersen.
Door de aard van het (bank)bedrijf is infor-
matieverwerking voor ons eigenlijk van
dubbele betekenis. Enerzijds is het produkt
dat wij verkopen in hoge mate van admini-
stratieve aard. Anderzijds is een juiste in-
formatieverzorging voor het abstracte werk
van een financiele instelling een absolutere
voorwaarde om te blijven bestaan, dan in
menig andere bedrijfstak. Het is juist in
deze informatieverwerking dat de meeste
mensen bij de bank voor een groter of klei-
ner gedeelte werkzaam zijn.
Het goede verloop van de informatiever
werking bepaalt het succes van een bank in
bijzondere mate. Ook in het verleden zijn
vele soorten technische hulpmiddelen aan-
gewend om de medewerkers in de bank te
assisteren bij het uitoefenen van hun admi-
nistratieve taken. Banken zijn van oudsher
goede afnemers van boekhoud- en reken-
machines e.d. De komst van de elektroni-
sche kantoormachines, de computers heeft
het arsenaal hulpmiddelen aanzienlijk uit-
gebreid.
De mogelijkheden van deze nieuwe techno-
logie zijn vanaf 1960 niet alleen gebruikt
om de voorkomende werkzaamheden te
verlichten, maar vooral om een enorme
groei van het werk aan te kunnen. Deze
groei was het resultaat van met name de
expansie van het retailbedrijf en de daar
mee samenhangende toename van rekenin-
gen, transacties, diensten en produkten.
Zonder deze technologie was een dergelijke
ontwikkeling niet mogelijk geweest. Voor
de toekomst blijft zij ook onmisbaar om de
eerder genoemde continui'teit te kunnen ga-
randeren.
Diepgaande gedachtenwisseling
Maar de techniek is een hulpmiddel en
geen doel op zich. Het toepassen ervan,
hoezeer ook gerechtvaardigd in het licht
van de bankinstellingen, verdient een
voortdurende kritische begeleiding. Im-
mers, de mogelijkheden zijn groot maar de
invloed op de organisaties ook. Er kunnen
zich veranderingen voordoen in taken,
functies en organisatieonderdelen, zoals
kantoren en afdelingen.
Daarom wordt veel aandacht besteed aan
het zo goed mogelijk vaststellen van de op-
tredende veranderingen. Die veranderingen
brengen consequenties met zich mee waar-
van de aanvaardbaarheid moet worden af-
gewogen in het licht van het beoogde doel
van de (voorgenomen) automatisering. Ver-
volgens is er de begeleiding van de verande
ringen in de organisatie zelf. Een verande-
ringsproces is een complexe zaak waar vele
aspecten aan zitten, die niet alle eenvoudig
met elkaar in goed verband zijn te brengen.
De inbreng vanuit verschillende gezichts-
punten krijgt bij onze bank gestalte door de
betrokkenheid van meer directoraten en af
delingen (en daarbinnen weer diverse groe-
pen en personen) bij de opzet en uitwerking
van automatiseringsprojecten. Een belang
rijke rol wordt ook vervuld door het interne
overleg in haar verschillende geledingen.
Het is duidelijk dat de aandacht voor auto
matisering en de gevolgen daarvan, zowel
de goede als de minder plezierige kanten,
bij de bank de laatste jaren bijzonder is toe-
genomen. In het directoraat Administratie
maar ook daarbuiten wordt in toenemende
mate aandacht en tijd besteed aan een diep
gaande en uitgebreide gedachtenwisseling
over de wijze en het tempo van automatise
ring. Dit in samenhang met de effecten die
het heeft op het bedrijf en in het bijzonder
de werkgelegenheid. Nu en in de toekomst.
Vele voorlichtingsbijeenkomsten, cursus-
sen, werkgroepen, stuurgroepen. gedetail-
leerde planningen en nota's zijn hiervan de
zichtbare bewijzen. Daarmee is niet gezegd
dat alles nu perfect verloopt en evenmin
dat alle betrokkenen tevreden zijn over de
gang van zaken.
Bereidheid tot verandering is
essentiek voorwaarde
Ankertros 12
Ank'