Oude en moderne architectuur.
oon- Goethe. Zijn geboortehuis werd na de oorlog
ont- weer gerestaureerd en in de stijl rond 1800
aers- ingericht. Het Goethemuseum, dat ernaast
dich- gebouwd werd, bevat een bibliotheek met
>oor- y 100.000 boekwerken en een zeer grote collec-
Vlain tie handgeschreven manuscripten, waaronder
ibied ook werken van tijdgenoten en aquarellen, die
van verdeeld zijn over 14 zalen, een zeer goede
lekte indruk van de kunst in de tijd van Goethe,
n uit Jaarlijks worden hier 130.000 bezoekers ge-
jaar teld.
iteld. Over Goethe en zijn werken kan men mijmeren
i niet in de heerlijke, bijna 100 jaar oude Palmengar-
men, ten, waar naast een groot restaurant met
jaar verschillende vergaderzalen, een roeivijver,
sportvelden, tentoonstellingshallen en langsde
;n is wandelpaden veel zitbanken, 12.000 zeldzame
oon- planten uit 210 soorten, vele tropische en
ver- subtropische planten en bloemen, waaronder
i 10 alleen al 2.500 verschillende orchideen te zien
traal zijn. In de buurt ligt de in 1914 geopende
i en universiteit met bijna 20.000 studenten ver
deeld over de faculteiten van de sociale- en
i het natuurwetenschappen.
Vlain Als men genoeg heeft van het mijmeren in de
/verd Palmentuin nodigt Prof. Grzimeks dierentuin
ont- tot een bezoekje uit.
van De dierentuin, al in 1858 aangelegd, behoort
tot de belangrijkste in Europa. Hier leven op
irijke het ogenblik 6.000 dieren in 1.000 verschil-
ieeft lende soorten. In het exotarium wordt twee-
r de maal per dag kunstmatig een tropische on-
eim, weersbui ontketent om de trage salamanders
j fir- te doen bewegen en om de tropische planten-
groei te bevorderen.
joen Om al deze bezoekers van dierentuin en ten-
met toonstellingen enige verfrissingen te bieden,
stad werden er in 1 969 1,825 restaurants en cafe's
000 geteld, die in de laatste drie jaar nog in aantal
tage zijn toegenomen. Bovendien zijn er op bijna
■nta- iedere hoek van de straten in Frankfurt/Main
king de zgn. ..Wasserhaiischen" te vinden, die al
leen hier zo genoemd worden. Buiten (spuit)-
iving water wordt er ook bier, andere spirituosen en
iren- 1 verschillende levensmiddelen verkocht. Op
trum zon- en feestdagen zijn ze open en zodoende
Iking vaak een laatste hoop op een frisdrankje.
Honger en dorst kan men ook stillen in het
drie stadsgedeelte Sachsenhausen, een van de
verij, weinige delen van Frankfurt/Main waar nog de
laats oude gemoedelijke sfeer van vroegere jaren te
ande vinden is. Over de omstreeks 1 880 gebouwde
een ..Eiserne Steg", de voetgangersbrug, komt
haar men te voet in Sachsenhausen, dat bekend
staat voor zijn ..Abbelwoi", de appelwijn, die
naar hier al sinds 1600 door de dorstige kelen
leto- vloeit. In de gezellige appelwijnherbergen met
ebo- vaak uitstekende keuken, zit men op houten
von banken aan houten tafels en de lokalen zijn
vaak zo vol, dat men ook staande zijn glas
appelwijn drinkt. Dit deel van de stad, dat in
1 1 93 voor de eerste keer in de stadsoorkonde
vermeld wordt, wordt door velen met het
stadsgedeelte Grinzing in Wenen op een lijn
gezet. De appelwijn is een Frankfurter speciali-
teit, net als de Frankfurter Wiirstchen", die
internationale bekendheid genieten.
De wereldcrisis in de dertiger jaren en de
daaruit resulterende gevolgen, betekenden ook
voor Frankfurt/Main een economische terug-
slag. Aan het begin van de 2e wereldoorlog
leefden er 550.000 mensen in Frankfurt; in
april 1945 waren het nog slechts 269.000.
Frankfurt/Main was aan het einde van de
oorlog een van de zwaarst getroffen steden in
Duitsland. De oude, eng op elkaar gebouwde
gothische kern van de stad met meer dan
1.000 ,,Fachwerk"-huizen, vol romantiek en
trotse herinneringen, was einde 1945 voor het
grootste gedeelte met de grond gelijk ge-
maakt. Slechts weinige bouwwerken zijn ge-
spaard gebleven en intussen geheel of gedeel-
telijk gerestaureerd. Een van deze getroffen
gebouwen is de oude opera, waarvan alleen
nog de voorgevel overeind stond, die op het
ogenblik opnieuw wordt voltooid. Dit gebouw
werd in de vorige eeuw door de beroemde
Frankfurter bankier en millionair Baron Roth
schild gefinancieerd en in 1 944 door een grote
brand vrijwel geheel verwoest. Met de weder-
opbouw van de stad werd ook het net van
tramlijnen uitgebreid. Sinds 1963 wordt dit
net aangevuld met een groot aantal onder-
grondse verbindingen, die vooral in het cen
trum het bovengrondse verkeer dient te ontlas-
ten.
De ..Hauptwache", vroeger hoofdbureau van
politie werd v6or de bouw van de metro steen
voor steen genummerd en afgebroken om na
de voltooing van het eerste station weer in de
oude staat te worden hersteld, Onder deze
hoofdwacht werd in de ,,B-Ebene", een verdie-
ping tussen bovengronds en ondergronds, een
winkelcentrum aangelegd. Vele kleine zaakjes
prijzen hier hun waar aan en het biedt een
dankbaar onderdak voor de Frankfurter „clo-
chards" (Gammlers), die hier's nachts op de
roosters van de metro-ontluchting een warm
plaatsje vinden.
Op vele pla^tsen in de stad zijn grote bouwput-
ten en omleidingen behoren tot het normale
beeld; waarschijnlijk zal de bouw van de metro
in 1 980/85 worden voltooid.
Op 4 oktober 1968 reed de eerste rode
,,U-Bahn"-wagen van het centrum naar de
,,Nord-West"-stad, een stadsdeel met ruim
50.000 inwoners. De moderne woonkolonie,
die geheel bestaat uit betonnen flats en kleine
huisjes, met grasvelden tussen de verschillen
de blokken, wordt door de U-Bahn direkt met
de city van Frankfurt/Main verbonden. Het
grote winkelcentrum, het Nord-West-centrum
is alleen voor voetgangers toegankelijk en is op
verschillende verdiepingen uitgebouwd met
supermarkten, 41 garages met 28.000 par-
keerplaatsen, 17 voetgangersbruggen, scho-
len, stadsbibliotheek, politiebureau en brand-
weer, postkantoor en overdekt zwembad.
Een palet van mogelijkheden, die de stad aan
zakenman en toerist biedt; een kombinatie van
handelsverkeer en ontspanning, die zich door
de eeuwen heen ontwikkeld heeft en die de
stad en haar bevolking steeds verder doet
groeien.
De binnenstad van Frankfurt bij nacht.
Jt
