tijd, die de laatste tijd steeds meer de nei-
ging heeft langer te worden, maar de rente
wordt iedere 3 of 6 maanden gefixeerd op
een bepaald percentage boven de London
Interbank Offered Rate.
Aangezien de rente op de Eurodollar-markt
hoger ligt dan op de domestic markt, gin-
gen niet-ingezetenen van Amerika er steeds
meer toe over hun dollars in de Euromarkt
te beleggen in plaats van in de Verenigde
Staten. Aan de vraagzijde zagen wij in het
begin voornamelijk multinationale onderne-
mingen, maar de laatste jaren treden ook
vaak buitenlandse mogendheden als geld-
nerners op.
Een ander verschijnsel is, dat naast een
Eurodollar-markt een markt in andere Euro-
valuta ontstond. Wij hebben nu Euro-Mar-
ken, Euro-guldens en Euro-Zwitserse fran-
ken. Hier ligt een van de aanknopingspunten
voor de grote geldstromen, die op gang ko-
men, zodra geruchten omtrent een bepaalde
valuta ontstaan.
Laten wij aannemen, dat Duitsland een zeer
substantieel overschot op zijn handelsbalans
heeft en dat het gerucht de kop opsteekt,
dat de Dmk zou kunnen gaan revalueren.
De Treasurer van een groot multinationaal
bedrijf dat zijn boekhouding in dollars voert,
leest dit en realiseert zich, dat zijn onder-
neming vorig jaar b.v. een emissie heeft ge-
pleegd van Dmk 100 miljoen. Aangezien de
opbrengst indertijd in dollars is geconver-
teerd zou hij, indien de Dmk met 10% re-
valueert, een verlies lijden van Dmk 10 mil
joen.
Hij geeft dus aan zijn bank opdracht hetzij
contant 100 miljoen Dmk tegen dollars te
kopen, dan wel in de termijnmarkt over te
gaan tot aankoop van 100 miljoen Dmk.
In het eerste geval gaat de contante prijs
van de dollar ten opzichte van de Dmk naar
beneden. In het tweede geval loopt de swap
uit.
Mochten andere Treasurers het bericht niet
hebben gelezen, dat Duitsland een substan
tieel overschot heeft op zijn handelsbalans,
dan is de kans in ieder geval groot, dat zij
na enige dagen merken, dat de notering van
de dollar ten opzichte van de Dmk onder
druk komt te staan. Ook zij zullen dus be-
ginnen hun posities in te dekken. Voor de
goede orde merk ik hier op, dat wij tot nu
toe niet kunnen spreken over speculatie,
doch slechts over behoorlijk financieel be-
heer.
De volgende phase is, dat de houders van
Eurodollar-deposito's besluiten op de afloop-
datum van de deposito's niet tot verlenging
over te gaan, doch aan hun bank opdracht
geven de vrijkomende dollars om te zetten
in DMarken. De notering komt verder- onder
druk te staan en de financiele pers begint
aandacht aan het verschijnsel te wijden.
Nu komt phase 3 in werking, zijnde de pha
se van de leads and lags".
Een voorbeeld kan dit verduidelijken. Als
een Italiaanse onderneming haar produc-
ten verkoopt via een dochteronderneming
in Duitsland en haar dochter in DMarken
factureert, zal zij aan haar dochter verzoe-
ken voorlopig het saldo van de rekening-
courant niet te remitteren. Omgekeerd zal
een Duitse fabrikant, die net een draaibank
kocht in Amerika en die zijn factuur moet
voldoen in dollars, besluiten de betaling van
de factuur zolang mogelijk uit te stellen.
Langzamerhand zijp wij dan in het stadium,
dat de Bundesbank forse bedragen aan dol
lars moet gaan innemen om de dollars t'e
handhaven op het laagste interventie-punt.
Dit is ook het moment, dat werkelijke vor-
men van speculatie optreden en wel in die
zin, dat dollar-leningen worden opgenomen
en dat voor de opbrengst DMarken worden
gekocht.
Er is een bijverschijnsel, dat relatief weinig
aandacht heeft gekregen en wel het vol
gende:
Wanneer de Centrale Banken op grote
schaal dollars moeten opnemen, gedragen
zij zich in zekere zin op dezelfde manier als
het bedrijfsleven. Zij willen n.l. graag rente
ontvangen op hun dollars en zij kopen daar-
om op grote schaal Treasury Bills in Ame
rika. Dit betekent, dat de Federal Reserve
.een kleiner bedrag in de markt hoeft te
plaatsen, wat op zijn beuft de rentestand
in Amerika drukt. Deze relatief lage rente-
stand brengt met zich, dat de animo om dol
lars in Amerika vast te zetten nog minder
wordt.
Toekomstige ontwikkeling
Het is heel moeilijk concrete voorspellingen
te doen, omdat voor een groot aantal Ian-
den zowel positieve als negatieve punten
zijn aan te wijzen. In het algemeen zou ik
willen zeggen, aldus Mr. Hazelhoff dat de
sterkte of zwakte van een valuta in principe
een weerspiegeling is van de economische
positie van het betreffende land. Zouden
alleen economische wetten gelden, dan zou
het probleem relatief eenvoudig zijn. Helaas
zien we, dat politieke invloeden relatief feen
steeds sterkere rol gaan spelen. Zo kan het
op oude pariteit handhaven van een in we-
zen ondergewaardeerde valuta een verkrap-
te export-subsidie zijn.
Een ander voorbeeld van politieke invloe
den is de Verenigde Staten, waar binnen het
kader van de inflatiebestrijding de banken
gedwongen worden hun prime-rate niet te
verhogen. Dit verhindert een toestroming
van middelen naar de Verenigde Staten.
Toch zijn naar mijn mening de vooruitzichten
voor de dollar niet te negatief. De inflatie
in de Verenigde Staten beweegt zich nu al
geruime tijd substantieel onder het niveau
van Europa. Voorts kan de agrarische pro-
duktie van Amerika nog aanzienlijk worden
uitgebreid en het laat zich aanzien, dat er
in de komende jaren een toename zal zijn
in de vraag naar sojabonen, tarwe en mais.
De negatieve factoren zijn in de eerste
plaats, dat de vraag naar de technologisch
geavanceerde produkten van Amerika wei
nig elastisch is. Als je geinteresseerd bent
in een Boeing 747 voor N f 100.000.000,
koop je er niet twee als de prijs zakt naar
N f 91 miljoen.
Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld computers.
Een ander belangrijk punt is het in Amerika
dreigende energy gap". Indien het juist is,
dat Amerika in de jaren '80 50 van haar
behoefte aan energie zal moeten importeren,
Bij de omslagfoto: De heren
D. Haentjens Dekker en Ir. D. Sikkel
planten onder deskundig
toezicht een plantaan in het
nieuwe recreatiegebied Nesbos
in de gemeente Wervershoof.
INHOUD:
Dit nummer openen wij met
een artikel van Mr. R. Hazelhoff
over valuta-onrust. Vervolgens
maken wij een uitstapje naar
het schitterend gelegen vakantie-
oord Rhodos.
Bomen planten blijkt een plezierig
werk voor plezierige mensen te
zijn. We bekijken de werkwijze
van de Banque Jordaan. Wie
eens een bijzondere vakantie wil
meemaken moet naar Kenya
het safari-land bij uitstek
gaan. Op 25 augustus wordt weer
de ABN-prestatiewandeltocht in
Friesland gehouden. De voetbai-
vereniging Baarn werd door de
ABN op aangename wijze verrast.
Er werden diverse nieuwe
kantoren geopend. Nieuwe
ideeen werden weer beloond.
Dat niet alleen Ajax goed kan
voetballen bewees het CKA-elftal
en wij besluiten dit nummer
met personalia en de puzzel.
Inzendingen voor het september-
nummer dienen uiterlijk
7 augustus a.s. in het bezit te
zijn van de redactie. Zij kunnen
worden gericht aan het redactie-
secretariaat Ankertros,
Vijzelstraat 32 te Amsterdam.
Overname van artikelen, foto's
of tekeningen alleen na
toestemming van de redactie.
JUNI 1973
9e jaargang no. 6
verschijnt maandelijks
3